Soru:
"Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir." ilkesi, Türk demokrasi tarihinde ilk kez hangi olayla resmen ve fiilen uygulamaya geçirilmiştir?
- A) Sened-i İttifak'ın imzalanması
- B) TBMM'nin 23 Nisan 1920'de açılması
- C) Tanzimat Fermanı'nın ilanı
- D) Islahat Fermanı'nın ilanı
Çözüm:
💡 Bu ilke, milli egemenlik anlayışının en net ifadesidir. Hangi olayın, yönetme yetkisini doğrudan milletin temsilcilerine devrettiğini bulmamız gerekiyor.
- ➡️ A) Sened-i İttifak (1808): Padişahın mutlak otoritesini sınırlayan ilk belgedir ancak bu, ayanlarla (yerel yöneticiler) yapılan bir anlaşmadır, millet egemenliğinden söz edilemez.
- ➡️ C) Tanzimat Fermanı (1839) ve D) Islahat Fermanı (1856): Bu fermanlar, padişahın "lütfu" ile ilan edilmiş, vatandaşlara bazı haklar tanıyan ancak egemenliğin kaynağını millete dayandırmayan düzenlemelerdir. Yönetim yine padişah ve onun atadığı kişilerin elindedir.
- ➡️ B) TBMM'nin Açılması (23 Nisan 1920): Kurtuluş Savaşı sırasında Ankara'da açılan bu meclis, milletin iradesini temsil eden ilk ve tek yerdir. Meclis, hem yasama hem yürütme yetkisini kendinde toplamıştır. Bu yapı, "Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir." ilkesinin fiilen hayata geçirildiği ilk ve en somut örnektir. Cumhuriyet'in ilanı ise bu yapının devamı ve resmileşmesidir.
✅ Bu nedenle, milli egemenlik ilkesinin resmen ve fiilen uygulandığı ilk olay, TBMM'nin açılmasıdır. Cevap: B
