Soru:
Telif Hakkı ve Patent Hakkı, fikri mülkiyet hakları olmalarına rağmen bazı önemli noktalarda birbirinden ayrılır. Aşağıdaki tabloda verilen özellikleri doğru şekilde eşleştiriniz.
| # | Özellik | Telif Hakkı | Patent Hakkı |
|---|
| 1 | Koruma Süresi | A) 20 Yıl | B) Sahibinin Yaşamı + 70 Yıl |
| 2 | Korunan Nesne | C) Edebiyat, müzik, yazılım, resim gibi "eser"ler | D) Endüstriyel ve teknik "buluş"lar |
| 3 | Korumanın Şartı | E) Eserin ortaya çıkmasıyla otomatik olarak başlar | F) Resmi bir başvuru ve inceleme süreci gerekir |
Çözüm:
💡 Bu soru, iki temel fikri mülkiyet hakkı olan telif ve patent arasındaki temel farkları karşılaştırmalı olarak anlamamızı sağlar.
- ➡️ Adım 1: Koruma Süresi
- Telif Hakkı, eser sahibinin yaşamı boyunca ve ölümünden sonra 70 yıl devam ettiği için cevap B'dir.
- Patent Hakkı ise (incelemeli patent için) genellikle 20 yıl ile sınırlıdır. Cevap A'dır.
- ➡️ Adım 2: Korunan Nesne
- Telif Hakkı, bir fikrin değil, o fikrin somutlaşmış, estetik ve entelektüel ifadesi olan eserleri (roman, şarkı, film, yazılım kodu) korur. Cevap C'dir.
- Patent Hakkı ise, teknik bir sorunu çözen, sanayiye uygulanabilir buluşları (yeni bir cihaz, kimyasal bileşik, üretim yöntemi) korur. Cevap D'dir.
- ➡️ Adım 3: Korumanın Şartı
- Telif Hakkı, eserin yaratılması ve somut forma dökülmesiyle otomatik olarak doğar. Resmi bir başvuru gerekmez. Cevap E'dir.
- Patent Hakkı için ise, Türk Patent ve Marka Kurumu'na (TÜRKPATENT) yapılan resmi bir başvuru ve bu başvurunun uzmanlar tarafından incelenip onaylanması şarttır. Cevap F'dir.
✅ Sonuç olarak doğru eşleştirme:
1 - Telif: B, Patent: A
2 - Telif: C, Patent: D
3 - Telif: E, Patent: F
