Soru:
Lozan Antlaşması'na göre, Boğazların statüsü ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
- A) Boğazların askersiz hale getirilmesi kararlaştırılmıştır.
- B) Boğazlardan geçişi düzenlemek için uluslararası bir komisyon kurulmuştur.
- C) Boğazlar bölgesinin güvenliği Türkiye'nin sorumluluğuna bırakılmıştır.
- D) Ticaret gemilerinin geçişi serbest, savaş gemilerinin geçişi ise kısıtlamalara tabi tutulmuştur.
Çözüm:
💡 Bu soruda, Lozan'da belirlenen Boğazlar rejimi hakkında yanlış olan bilgiyi bulmamız gerekiyor. 1923 Lozan Antlaşması'ndaki Boğazlar hükümleri, 1936 Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile değiştirilmiştir.
- ➡️ A seçeneği doğrudur. Lozan'da Boğazların her iki yakası askerden arındırılmıştır.
- ➡️ B seçeneği doğrudur. Boğazlardan geçişi düzenleyen uluslararası bir "Boğazlar Komisyonu" kurulmuştur.
- ➡️ C seçeneği yanlıştır. Boğazlar bölgesinin güvenliği Türkiye'nin değil, Milletler Cemiyeti'nin garantisi altına alınmıştır. Bu, Türkiye'nin egemenlik hakları açısından bir kısıtlama oluşturuyordu.
- ➡️ D seçeneği doğrudur. Barış zamanında ticaret gemileri serbestçe geçebilirken, savaş gemileri için tonaj ve süre sınırlamaları getirilmiştir.
✅ Yanlış ifade, Boğazların güvenliğinin Türkiye'ye bırakıldığını söyleyen C seçeneğidir.