Soru:
Lozan Antlaşması'nda "azınlıklar" ile ilgili aşağıdaki düzenlemelerden hangisi, Türkiye'de yaşayan herkesin hukuk önünde eşit olduğu ve ülkenin birliğini güçlendirmeyi amaçlayan bir uygulamadır?
- A) Müslüman olmayan azınlıkların, kendi okullarında eğitim dili Türkçe olacak ve bu okullar Türk müfettişlerce denetlenecektir.
- B) Batı Trakya'daki Türkler ile İstanbul'daki Rumlar dışında, Türkiye ve Yunanistan arasında nüfus mübadelesi yapılacaktır.
- C) Azınlıklar, can, mal ve ibadet güvenliklerine sahip olacaklardır.
- D) Patrikhane, Türkiye sınırları içinde kalacak ancak siyasi yetkileri olmayacaktır.
Çözüm:
💡 Soru, azınlık haklarını düzenleyen maddelerden hangisinin "eşitlik" ve "ulusal birlik" ilkesini pekiştirdiğini soruyor.
- ➡️ B seçeneği, etnik homojenleşmeyi sağlayan bir nüfus değişimidir. C seçeneği, temel insan haklarını güvence altına alır. D seçeneği, Fener Rum Patrikhanesi'nin statüsünü belirler.
- ➡️ A seçeneğini detaylıca inceleyelim: "Müslüman olmayan azınlık okullarında eğitim dili Türkçe olacak ve Türk müfettişlerce denetlenecektir." Bu madde, iki önemli amaca hizmet eder:
- 1. 🇹🇷 Milli Birlik: Farklı etnik kökenden gelen tüm vatandaşların ortak bir dilde (Türkçe) eğitim almasını sağlayarak ulusal kimliği güçlendirir.
- 2. ⚖️ Eşitlik ve Denetim: Tüm okulların aynı kurallara tabi olması ve devlet denetimine girmesi, ülke içinde hukuki birliği ve eşitliği sağlar. Ayrıcalıklı bir eğitim sisteminin önüne geçer.
- ➡️ Bu nedenle, A seçeneği diğerlerine göre doğrudan "eşit yurttaşlık" ve "ülke birliği" vurgusunu en güçlü şekilde yapan maddedir.
✅ Doğru cevap, eğitim yoluyla milli birliği ve hukuki eşitliği sağlamayı hedefleyen A seçeneğidir.
