Soru:
1936 yılında imzalanan Montrö (Montreux) Boğazlar Sözleşmesi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?
- A) Türkiye'ye Boğazlar üzerinde tam egemenlik hakkı tanınmıştır.
- B) Boğazlar Komisyonu kaldırılmıştır.
- C) Savaş gemilerinin geçişi konusunda Türkiye'ye kısıtlayıcı yetkiler verilmiştir.
- D) Türkiye savaş tehlikesi altındayken Boğazları istediği gibi kapatma hakkına sahiptir.
- E) Ticaret gemilerinin geçişi her zaman serbest bırakılmıştır.
Çözüm:
💡 Montrö Sözleşmesi, Lozan'da kurulan ve Türkiye'nin Boğazlar üzerindeki haklarını kısıtlayan rejimi değiştirmiş, lehimize düzenlemeler getirmiştir. Şıkları tek tek inceleyelim.
- ➡️ A Seçeneği: Doğru. Sözleşme ile Boğazlar bölgesinin askersizleştirilmesi kaldırılmış ve Türkiye tam egemenlik hakkını geri kazanmıştır.
- ➡️ B Seçeneği: Doğru. Lozan'da kurulan uluslararası Boğazlar Komisyonu lağvedilmiştir.
➡️ C Seçeneği: Doğru. Barış zamanı ve savaş zamanına göre savaş gemilerinin geçişini düzenleme ve kısıtlama hakkı Türkiye'ye verilmiştir.
- ➡️ D Seçeneği: Doğru. Türkiye kendini savaş tehdidi altında hissettiğinde Boğazları kapatabilir. Bu, Türkiye'ye çok önemli bir güvenlik yetkisi sağlar.
- ➡️ E Seçeneği: Yanlış. Ticaret gemilerinin geçişi "her zaman" serbest değildir. Türkiye savaşa girdiğinde, düşman devletlere ait ticaret gemilerinin geçişini engelleyebilir. Tarafsız devletlerin ticaret gemileri ise geçişe devam edebilir.
✅ Soruda doğru olmayan ifadeyi bulmamız istendiği için cevap E seçeneğidir.
