Soru:
Bir öğrenci, İstanbul'un fethinin Avrupa'daki bilimsel ve kültürel gelişmeler üzerindeki etkisini araştırmaktadır. Bu konuyu ele alan bir araştırma sorusu oluşturması istenmiştir. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi en uygun ve araştırılabilir araştırma sorusudur?
- A) İstanbul'un fethi güzel bir olay mıydı?
- B) İstanbul'un fethi, İtalyan Rönesansı'nın hızlanmasında nasıl bir rol oynamıştır?
- C) Fatih Sultan Mehmet nasıl bir liderdi?
- D) İstanbul ne zaman fethedildi?
Çözüm:
💡 İyi bir araştırma sorusu; açık, net, odaklanmış, tartışmaya açık ve kanıt gerektiren bir soru olmalıdır. "Evet/Hayır" veya basit bir bilgiyle cevaplanabilen sorular araştırma sorusu değildir.
- ➡️ A Seçeneği: "Güzel miydi?" sübjektif bir değerlendirme içerir ve bilimsel bir araştırma sorusu olamaz.
- ➡️ B Seçeneği: "Nasıl bir rol oynamıştır?" sorusu, nedensellik ilişkisini araştırmaya yönlendirir. Odaklıdır, kanıt gerektirir ve tartışmaya açıktır. En uygun araştırma sorusu budur.
- ➡️ C Seçeneği: Bu soru bir kişilik analizi yapmayı gerektirir ve konunun odak noktasından (fetihin Avrupa'ya etkisi) sapmaktadır.
- ➡️ D Seçeneği: Bu soru, basit bir tarih bilgisi ile cevaplanabilir. Bir araştırma sorusu değil, bilgi sorusudur.
✅ Doğru cevap, araştırmanın amacına uygun, derinlemesine incelemeye olanak tanıyan B seçeneğidir.