Soru:
12 yaşındaki Elif, ailesi tarafından okula gönderilmiyor ve ev işlerinde çalıştırılıyor. Elif'in hangi temel çocuk hakları ihlal edilmektedir? Aşağıdaki listeden doğru olanları seçiniz.
- A) Eğitim Hakkı
- B) Sağlık Hakkı
- C) İstismar ve İhmalden Korunma Hakkı
- D) Oyun, Eğlence ve Kültürel Etkinlik Hakkı
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için Elif'in durumunu Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme maddeleriyle karşılaştırmalıyız.
- ➡️ Adım 1: Elif'in okula gönderilmemesi, onun temel eğitim alma hakkını engellemektedir. Sözleşme'nin 28. maddesi, her çocuğun eğitim hakkı olduğunu belirtir. Bu nedenle A seçeneği (Eğitim Hakkı) doğrudur.
- ➡️ Adım 2: Elif'in ev işlerinde çalıştırılması, onun çocuk işçi olarak kullanılması ve istismar edilmesi anlamına gelebilir. Sözleşme'nin 32. maddesi çocukların ekonomik sömürüye karşı korunma hakkını, 19. maddesi ise her türlü istismar ve ihmalden korunma hakkını garanti altına alır. Bu nedenle C seçeneği (İstismar ve İhmalden Korunma Hakkı) doğrudur.
- ➡️ Adım 3: Elif'in tüm gününü ev işleri yaparak geçirmesi, onun oyun oynamasına ve dinlenmesine engel olur. Sözleşme'nin 31. maddesi, çocuğun dinlenme, boş zaman değerlendirme, oynama ve kültürel ve sanatsal yaşama serbestçe katılma hakkını tanır. Bu nedenle D seçeneği (Oyun, Eğlence ve Kültürel Etkinlik Hakkı) da doğrudur.
- ➡️ Adım 4: Soruda Elif'in sağlık durumuyla ilgili bir bilgi verilmediği için B seçeneği (Sağlık Hakkı) için kesin bir ihlalden söz edemeyiz.
✅ Sonuç olarak, Elif'in ihlal edilen hakları A, C ve D seçenekleridir.