Soru:
8 yaşındaki Yusuf, doğuştan bir engeli nedeniyle tekerlekli sandalye kullanmaktadır. Yusuf'un mahallesindeki devlet okuluna kaydolmak istemektedir. Ancak okul binasında rampa ve asansör gibi erişim kolaylıkları bulunmamaktadır. Bu durum, Yusuf'un hangi temel hakkını doğrudan ihlal etmektedir? Bu hakkın tanımını ve ihlalin nedenini açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soruda, engelli bir çocuğun karşılaştığı fiziksel bir engelin hangi hakkı ihlal ettiğini ve bunun nedenlerini adım adım açıklamamız gerekiyor.
- ➡️ Adım 1: Hakkın Tanımlanması
Yusuf'un ihlal edilen temel hakkı Eğitim Hakkı'dır. Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme'nin 28. maddesi, her çocuğun eğitim hakkı olduğunu ve devletlerin bu hakkı fırsat eşitliği temelinde sağlamakla yükümlü olduğunu belirtir.
- ➡️ Adım 2: Ayrımcılık Yasağı ile İlişkisi
Sözleşme'nin 2. maddesi, hiçbir çocuğun engellilik gibi herhangi bir nedenden dolayı ayrımcılığa tabi tutulamayacağını söyler. Fiziksel engeli nedeniyle Yusuf'un okula erişiminin sağlanmaması, onun diğer çocuklarla eşit koşullarda eğitim hakkından yararlanmasını engelleyerek bir ayrımcılık teşkil eder.
- ➡️ Adım 3: İhlalin Nedeni
İhlalin temel nedeni, devletin (okul yönetimi aracılığıyla) Yusuf'un özel ihtiyaçlarını karşılayacak makul düzenlemeleri yapmamış olmasıdır. Okul binasının fiziksel olarak erişilebilir olmaması, Yusuf'un eğitim hakkını kullanması önünde doğrudan ve somut bir engel oluşturur. Yusuf, okula fiziksel olarak giremediği için eğitim alma fırsatından mahrum kalmaktadır.
- ➡️ Adım 4: Sonuçlandırma
Bu durum, eğitim hakkının sadece okulun varlığı değil, aynı zamanda her çocuk için erişilebilir ve kapsayıcı olması gerektiği ilkesini ihlal etmektedir.
✅ Sonuç olarak, Yusuf'un ihlal edilen hakkı Eğitim Hakkı'dır. İhlalin nedeni, engelli bireylerin eğitime erişimini sağlamak için gerekli fiziksel düzenlemelerin yapılmaması ve bu durumun Yusuf'u eğitim hakkından eşit şekilde yararlanma fırsatından mahrum bırakmasıdır.
