6. sınıf Kelimede Yapı (Sözcükte Yapı) konu anlatımı

Örnek 03 / 04
Soru:

Aşağıdaki kelimelerden hangisi isim kökünden türemiş bir fiil gövdesidir?

  • A) Sev-inç
  • B) Baş-la-r
  • C) Göz-lük
  • D) Bil-gi-li
Çözüm:

💡 Sorunun çözümü için iki önemli kavramı anlamalıyız: Fiil Gövdesi ve İsim Kökü. Fiil gövdesi, bir kök veya gövdenin fiil anlamı kazanmasını sağlayan yapım eki almış halidir veya fiil kökünün ta kendisidir. Ancak burada isim kökünden türemiş olması isteniyor.

  • ➡️ A) "Sev-inç" → Kök: "sev-" (bu bir fiil köküdür). "-inç" eki ile türemiştir. İsim kökünden türemediği için elenir.
  • ➡️ B) "Baş-la-r" → Kök: "baş-" (bu bir isim köküdür). "-la" eki, isimden fiil yapan bir yapım ekidir (-laş, -le). Bu ek kelimeye "başlamak" fiil anlamını kazandırır. "-r" ise geniş zaman kip eki (çekim ekidir). Yani "baş-la-" kısmı bir fiil gövdesidir ve isim kökünden türemiştir.
  • ➡️ C) "Göz-lük" → Kök: "göz-" (isim kökü). "-lük" eki isimden isim yapan bir yapım ekidir. Sonuç bir isimdir, fiil gövdesi değildir.
  • ➡️ D) "Bil-gi-li" → Kök: "bil-" (fiil kökü). "-gi" ve "-li" ekleri yapım ekleridir. Sonuç bir sıfat (isim) olduğu için ve kökü fiil olduğu için elenir.

✅ Sonuç: İsim kökü ("baş-") ile başlayıp, fiil yapan yapım eki ("-la") alarak bir fiil gövdesi oluşturan kelime B seçeneğidir.

1 2 3 4