Soru:
Ahmet, iş yerinde bir arkadaşının cüzdanını buluyor. Cüzdanın içinde önemli miktarda para ve kişisel belgeler var. Ahmet'in bu durumda İslami ahlak çerçevesinde yerine getirmesi gereken sorumluluklar nelerdir? Aşağıdaki seçeneklerden hangisi bu sorumlulukları en doğru şekilde sıralar?
- A) Cüzdanı saklamak, parayı fakirlere dağıtmak, belgeleri imha etmek.
- B) Cüzdanı sahibine hemen ulaştırmak, içindekileri eksiltmemek, sahibini bulamazsa ilan etmek.
- C) Cüzdanı polise teslim etmek ve bir daha düşünmemek.
- D) Önce parayı alıkoymak, sonra cüzdanı iade etmek.
Çözüm:
💡 Bu soru, emanet kavramı ve kul hakkı ile doğrudan ilişkilidir. İslam ahlakında, buluntu bir malın (lukata) iadesi önemli bir sorumluluktur.
- ➡️ Birinci Adım: Konunun temel ilkelerini belirleyelim. Kur'an-ı Kerim'de "Emanetleri, sahiplerine veriniz." (Nisa, 58) emri bulunur. Ayrıca, Peygamber Efendimiz (s.a.v.) kayıp mal bulunduğunda onu ilan etmeyi ve sahibini aramayı emretmiştir.
- ➡️ İkinci Adım: Seçenekleri bu ilkeler ışığında değerlendirelim. A seçeneği, emanete hıyanettir ve haramdır. C seçeneği, sorumluluğu tam olarak yerine getirmeyebilir, çünkü sahibi bulmak için yeterli çaba gösterilmemiş olabilir. D seçeneği açıkça hırsızlık ve kul hakkına girmektir. B seçeneği ise tüm ahlaki sorumlulukları (emaneti korumak, sahibine ulaştırmak, içindekileri muhafaza etmek) kapsar.
✅ Sonuç: En doğru cevap, İslami prensiplerle tam uyumlu olan B seçeneğidir.