Soru:
Mantıkçı Pozitivizmin temel tezlerinden biri olan "Metafiziksel önermeler anlamsızdır" görüşü, hangi temel ilkeye dayanır? Bu ilkeyi tanımlayarak, aşağıdaki iki önermeden hangisinin bu ilkeye göre anlamlı, hangisinin anlamsız olduğunu belirleyiniz ve nedenini açıklayınız.
- a) "Su, deniz seviyesinde 100°C'de kaynar."
- b) "Ruh ölümsüzdür ve zamanın ötesinde bir varlığa sahiptir."
Çözüm:
💡 Bu sorunun çözümü, Mantıkçı Pozitivizm'in merkezindeki Doğrulanabilirlik İlkesi'ni anlamaktan geçer.
- ➡️ 1. Adım: İlkeyi Tanımla - Doğrulanabilirlik İlkesi'ne göre, bir önermenin anlamlı olabilmesi için ya analitik (mantıksal veya matematiksel doğrular) olması ya da ampirik (deneysel) olarak doğrulanabilir/yanlışlanabilir olması gerekir. Bu koşulları sağlamayan her türlü ifade "anlamsız" kabul edilir.
- ➡️ 2. Adım: Önermeleri İncele
- a) "Su, deniz seviyesinde 100°C'de kaynar." Bu önerme ampirik dünyaya aittir. Belirli koşullar altında (deniz seviyesi) gözlem ve deneylerle test edilebilir, doğrulanabilir veya yanlışlanabilir. Bu nedenle, Doğrulanabilirlik İlkesi'ne göre anlamlı bir önermedir.
- b) "Ruh ölümsüzdür ve zamanın ötesinde bir varlığa sahiptir." Bu önerme, ampirik olarak test edilemeyen, gözlemlenemeyen ve doğrulanamayan varlıklardan (ruh) ve özelliklerden (ölümsüzlük, zamanın ötesinde olma) bahseder. Deney ve gözlem alanının dışındadır. Bu nedenle, Doğrulanabilirlik İlkesi'ne göre anlamsız bir önermedir.
✅ Sonuç: a) önermesi anlamlı, b) önermesi ise metafiziksel olduğu için anlamsızdır.
