Soru:
Bir sosyolog, büyük veri (big data) analizinin toplumsal eşitsizlikleri anlamada nasıl kullanılabileceğini araştırmaktadır. Farklı mahallelerin ortalama gelir düzeyi, eğitim olanaklarına erişim ve sağlık hizmetleri kalitesi gibi verileri toplayıp haritalandırmıştır. Bu verileri kullanarak, belirli bir bölgedeki sosyo-ekonomik statünün, o bölgede yaşayan bireylerin yaşam beklentisi ile güçlü bir şekilde ilişkili olduğunu tespit etmiştir. Bu araştırmanın bulgularını en iyi açıklayan sosyolojik kavram aşağıdakilerden hangisidir?
- A) Sosyal Tabakalaşma
- B) Kültürel Görecelik
- C) Sosyal Değişme
- D) Toplumsal Kurum
Çözüm:
📊 Bu soru, bilişim teknolojilerinin (büyük veri analizi) sosyolojik bir analizde nasıl kullanıldığını ve hangi temel kavramı desteklediğini sorguluyor.
- ➡️ Birinci adım: Araştırmanın bulgusunu anlayalım: "Sosyo-ekonomik statü ile yaşam beklentisi arasında güçlü bir ilişki vardır." Bu, toplumdaki kaynaklara (servet, sağlık) eşitsiz erişimi gösterir.
- ➡️ İkinci adım: Seçenekleri değerlendirelim. Kültürel Görecelik farklı kültürleri yargılamamayı, Sosyal Değişme toplumların zaman içindeki dönüşümünü, Toplumsal Kurum ise aile, din, eğitim gibi yapıları ifade eder. Sosyal Tabakalaşma ise bir toplumun, eşitsiz bir şekilde dağıtılan kaynaklar ve ödüller temelinde katmanlara/hiyerarşilere ayrılmasıdır.
- ➡️ Üçüncü adım: Gelir, eğitim ve sağlık gibi faktörler, sosyal tabakalaşmanın temel göstergeleridir. Bir grubun bu kaynaklara daha az sahip olmasının onların yaşam süresini bile etkilemesi, tabakalaşmanın somut ve derin bir sonucudur.
✅ Bu nedenle, büyük veri analizi ile desteklenen bu bulgu, A) Sosyal Tabakalaşma kavramını güçlü bir şekilde örneklendirmektedir.
