Soru:
I. Kalenderoğlu, II. Karayazıcı, III. Canbolatoğlu, IV. Deli Hasan
Yukarıda verilen Celali liderlerinden hangileri I. Ahmet döneminde (1603-1617) ortaya çıkan büyük isyanlara önderlik etmiştir?
- A) I ve II
- B) I ve III
- C) II ve III
- D) II, III ve IV
- E) I, II, III ve IV
Çözüm:
💡 Bu soru, Celali liderlerinin hangi padişah döneminde aktif olduklarını bilmeyi gerektirir. Kronolojik sıralama çok önemlidir.
- ➡️ Karayazıcı (II): İsyanı 1598-1602 yılları arasında, III. Mehmet döneminin sonları ve I. Ahmet döneminin başlarında etkili olmuştur. Ancak isyanın bastırılması ve kendisinin ölümü I. Ahmet dönemine denk gelir. Bu nedenle bu dönemle ilişkilendirilir.
- ➡️ Deli Hasan (IV): Karayazıcı'nın kardeşidir. Onun ölümünden sonra isyanı devralmış ve 1602-1604 yılları arasında I. Ahmet döneminde etkili olmuştur.
- ➡️ Canbolatoğlu (III): I. Ahmet döneminde, 1606 yılında Halep civarında büyük bir isyan başlatmıştır. Oruç Ovası Savaşı'nda Sadrazam Kuyucu Murat Paşa tarafından ağır bir yenilgiye uğratılmıştır.
- ➡️ Kalenderoğlu (I): İsyanı, I. Ahmet'in son dönemlerinde (1610'lar) başlasa da asıl büyük etkisi II. Osman (Genç Osman) döneminde olmuştur. Bu nedenle I. Ahmet dönemi için temel isyan liderlerinden biri olarak sayılmaz.
✅ Soru, "I. Ahmet döneminde ortaya çıkan büyük isyanlara önderlik edenler" diye soruyor. Buna göre Karayazıcı, Deli Hasan ve Canbolatoğlu bu dönemin en önemli isyan liderleridir. Kalenderoğlu ise bir sonraki döneme aittir. Cevap: D (II, III ve IV)
