Soru:
Bir öğrenci, Türkiye'nin en doğu (45° Doğu) ve en batı (26° Doğu) uçlarındaki iki nokta için aşağıdaki çıkarımları yapmıştır:
- I. En doğudaki noktada Güneş, en batıdakine göre daha erken doğar ve batar.
- II. İki nokta arasında 19° boylam farkı vardır.
- III. İki nokta arasında 76 dakikalık yerel saat farkı vardır.
- IV. En doğudaki noktanın yerel saati, en batıdakinden 1 saat 16 dakika ileridedir.
Buna göre, bu çıkarımlardan hangileri doğrudur?
Çözüm:
💡 Yerel saat farkları, boylam (meridyen) farkından kaynaklanır. Doğudaki bir noktada Güneş, batıdakine göre daha erken doğar ve batar.
- ➡️ I. Maddesi: "En doğudaki noktada Güneş, en batıdakine göre daha erken doğar ve batar." Bu ifade doğrudur. Çünkü Dünya batıdan doğuya doğru döner, bu nedenle doğudaki noktalar Güneş'i daha erken görür.
- ➡️ II. Maddesi: "İki nokta arasında 19° boylam farkı vardır." Hesaplayalım: 45° Doğu - 26° Doğu = 19°. Bu ifade de doğrudur.
- ➡️ III. Maddesi: "İki nokta arasında 76 dakikalık yerel saat farkı vardır." Her 1° boylam farkı 4 dakikalık saat farkı oluşturur. 19° x 4 dakika = 76 dakika. Bu ifade de doğrudur.
- ➡️ IV. Maddesi: "En doğudaki noktanın yerel saati, en batıdakinden 1 saat 16 dakika ileridedir." 76 dakika, 1 saat (60 dakika) ve 16 dakikaya eşittir. Yani 1 saat 16 dakika. Ayrıca doğudaki noktanın saati daima ileridir. Bu ifade de doğrudur.
✅ Sonuç: Öğrencinin yaptığı tüm çıkarımlar (I, II, III ve IV) doğrudur. Cevap I, II, III ve IV olacaktır.
