Soru:
Türkiye'nin matematik konumunun aşağıda verilen sonuçlarından hangisi, ülkemizde kuzeyden esen rüzgarların sıcaklığı düşürmesi olgusunu en iyi açıklar?
- A) Orta Kuşak'ta yer alması
- B) Başlangıç meridyeninin doğusunda olması
- C) Kuzey Yarım Küre'de bulunması
- D) Doğu Yarım Küre'de bulunması
- E) 36° - 42° Kuzey paralelleri arasında uzanması
Çözüm:
💡 Soruda, "kuzeyden esen rüzgarların sıcaklığı düşürmesi" olgusunun temel nedeni istenmektedir. Bu durum, Türkiye'nin Ekvator'a göre konumuyla (enlemiyle) doğrudan ilişkilidir.
- ➡️ A seçeneği (Orta Kuşak): Orta Kuşak'ta olmak, dört mevsimin belirgin yaşanması, cephe yağışları gibi birçok olguyu açıklar. Ancak, kuzey rüzgarlarının soğuk olmasının tek ve en temel nedeni değildir.
- ➡️ B ve D seçenekleri (Meridyen ve Yarım Küre): Başlangıç meridyeninin doğusunda veya Doğu Yarım Küre'de olmak, sıcaklık üzerinde kuzey rüzgarlarının soğukluğunu doğrudan belirleyici bir etki değildir.
- ➡️ C seçeneği (Kuzey Yarım Küre): Türkiye'nin Kuzey Yarım Küre'de olması önemlidir, ancak bu bilgi tek başına yeterli değildir. Ekvator'un güneyinde de kuzey rüzgarları sıcaklığı artırır. Bu nedenle sadece Kuzey Yarım Küre'de olmak açıklayıcı değildir.
- ➡️ E seçeneği (36° - 42° Kuzey paralelleri): Türkiye'nin Ekvator'un oldukça kuzeyinde, soğuk kutup bölgelerine daha yakın bir enlemde yer alması, kuzey yönlü rüzgarların daha soğuk enlemlerden geldiği için sıcaklığı düşürmesinin temel nedenidir. Enlem, sıcaklık dağılışını belirleyen en önemli matematik konum faktörüdür.
✅ "Kuzeyden esen rüzgarların sıcaklığı düşürmesi" olgusunun en temel ve doğrudan açıklaması, Türkiye'nin Ekvator'un kuzeyinde, nispeten yüksek enlemlerde yer almasıdır. Bu da 36° - 42° Kuzey paralelleri arasında uzanmasıyla ifade edilir. Cevap: E
