Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gelecek zaman eki (-ecek, -acak) bir fiile eklenmiştir?
- A) Yarınki gelecek planlarımızı konuştuk.
- B) Bu yaz tatilini geçireceğiz.
- C) Sevecek kadar olgunlaşmamıştı.
- D) Onun gideceği yer belli değildi.
Çözüm:
💡 Gelecek zaman eki, bir iş, oluş veya kılış bildiren fiillere gelir. Bu nedenle önce hangi seçeneklerdeki kelimelerin fiil olduğunu bulmalıyız.
- ➡️ A seçeneğindeki "gelecek" kelimesi, bir isim olan "planlar" kelimesini nitelemektedir. Bu bir sıfat-fiildir (ortaç) ve burada fiilimsi görevindedir. Asıl fiil "konuştuk"tur.
- ➡️ B seçeneğindeki "geçireceğiz" kelimesi, "geçir-" fiil köküne gelecek zaman eki (-ecek) ve 1. çoğul şahıs eki (-iz) getirilerek oluşturulmuş çekimli bir fiildir.
- ➡️ C seçeneğindeki "sevecek" kelimesi, "sev-" fiiline gelen "-ecek" ekiyle oluşmuş ancak "kadar" edatına bağlandığı için fiilimsi (ulaç) görevindedir. Asıl fiil "olgunlaşmamıştı"dır.
- ➡️ D seçeneğindeki "gideceği" kelimesi, "git-" fiiline gelen "-ecek" eki ve iyelik eki (-i) ile oluşmuş ve "yer" ismini belirttiği için sıfat-fiil (ortaç) görevindedir.
✅ Soruda, gelecek zaman ekinin bir fiile eklenmiş olması istenmektedir. Bu, fiilin yüklem olarak kullanıldığı durumdur. Bu durum sadece B seçeneğinde gerçekleşmiştir. Cevap: B
