Soru:
"Gel(ecek) zamanı beklemeden işe koyulmalıyız." cümlesinde parantez içindeki gelecek zaman ekinin bu cümleye kattığı anlam nedir?
Çözüm:
💡 Bu soruda, gelecek zaman ekinin cümleye kattığı yan anlam sorgulanmaktadır. Ek, bazen temel "gelecek zaman" anlamının dışında kullanılabilir.
- ➡️ İlk adım, fiilin kökünü ve ekini belirlemektir: "gel-" fiil kökü + "-ecek" gelecek zaman eki.
- ➡️ İkinci adım, cümlenin genel anlamını ve bağlamını incelemektir: Cümle, "geleceği beklememek gerektiğini" söylüyor.
- ➡️ Üçüncü adım, ekin bu bağlamdaki işlevini saptamaktır: Burada "-ecek" eki, "gelmesi muhtemel olan, ilerideki" anlamına gelerek "zaman" ismini niteliyor. Yani bir sıfat-fiil (ortaç) görevi üstlenmiştir.
- ➡️ "Gelecek zaman" ifadesi, "gelecekte olacak zaman" değil, "ilerideki, gelmesi beklenen zaman" anlamındadır.
✅ Cümledeki "-ecek" eki, fiilden sıfat türetmiştir ve "olasılık / gerçekleşmesi beklenen" anlamı katmıştır.