Soru:
Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere, verilen fiilleri uygun gelecek zaman çekimiyle getiriniz. Ünlü ve ünsüz uyumlarına dikkat ediniz.
- 1. Yarın sizlerle ben de (gelmek) _______.
- 2. O, bu habere çok sevin(ecek) _______? (soru ekiyle)
- 3. Bu güzel haber tüm ülkeyi (sevin(dirmek) _______.
Çözüm:
💡 Bu alıştırmada, gelecek zaman ekinin farklı şahıslara ve fiil köklerine göre nasıl çekimlendiğini uygulayacağız. Kurallar: Ünlü uyumu (kalınlık-incelik), ünsüz uyumu (sertleşme) ve şahıs ekleri.
- ➡️ 1. Cümle: "Yarın sizlerle ben de (gelmek) _______."
Fiil: "gelmek" -> Kök: "gel-" (ince ünlü).
Gelecek zaman eki ince ünlülü olduğu için "-ecek" alır. Şahıs: "ben" -> 1. tekil şahıs eki "-im".
Çekim: gel- + -eceğ- + -im = geleceğim (Kaynaştırma ünsüzü "ğ" girer).
- ➡️ 2. Cümle: "O, bu habere çok sevin(ecek) _______?"
Fiil: "sevinmek" -> Kök: "sevin-" (ince ünlü).
Gelecek zaman eki "-ecek". Şahıs: "o" -> 3. tekil şahıs eki yoktur. Ancak cümle soru anlamı taşıdığı için "mı" soru eki gelir. Ekler: sevin- + -ecek + -mi = sevinecek mi
- ➡️ 3. Cümle: "Bu güzel haber tüm ülkeyi (sevin(dirmek) _______."
Fiil: "sevindirmek" -> Kök: "sevindir-" (ince ünlü). "-dir-" yapım eki olduğu için fiil etken çatılıdır.
Gelecek zaman eki "-ecek". Şahıs: "haber" (3.tekil) -> 3. tekil şahıs eki yoktur.
Çekim: sevindir- + -ecek = sevindirecek
✅ Boşluklar sırasıyla: 1. geleceğim, 2. sevinecek mi, 3. sevindirecek şeklinde doldurulur.
