Edebi metin ve öğretici metin arasındaki farklar

Örnek 04 / 12
Soru:

"İstanbul'un fethi, 29 Mayıs 1453 tarihinde Osmanlı Padişahı II. Mehmed'in, Konstantinopolis'i alarak Bizans İmparatorluğu'nu sona erdirdiği olaydır." cümlesi ile "İstanbul, fetihle birlikte bir bahar sabahı gibi açtı. Süngülerin ucunda bir medeniyet doğdu, toprağa düşen her damla kan, yepyeni bir tarihin mürekkebi oldu." ifadesi arasındaki en belirgin iki farkı yazınız.

Çözüm:

💡 Bu iki metni karşılaştırarak edebi ve öğretici metinlerin temel özelliklerini bulacağız.

  • ➡️ Birinci Adım - Amaç Farkı: İlk cümle, olayın ne zaman, kim tarafından ve ne olduğunu nesnel bir şekilde aktarır. Temel amacı bilgi vermektir. İkinci ifade ise fetih olayını duygusal, coşkulu ve imgelerle ("bahar sabahı gibi açtı", "mürekkebi oldu") yüklü bir dille anlatır. Temel amacı estetik bir etki yaratmak ve okuyucuyu duygulandırmaktır.
  • ➡️ İkinci Adım - Anlatım ve Dil Farkı: İlk cümlede dil, gündelik, net, kesin ve nesneldir. Tarih, isim gibi somut veriler kullanılmıştır. İkinci ifadede ise dil sanatsal, süslü, mecazlı ve özneldir. "Süngülerin ucunda medeniyet doğmak" gibi soyut ve mecazi anlatımlara başvurulmuştur.

✅ En belirgin iki fark:
1. Amaç: Birincisi bilgi verir (öğretici), ikincisi hissettirir (edebi).
2. Dil ve Üslup: Birincisi nesnel ve sade, ikincisi öznel ve sanatlıdır.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12