Edebi metin ve öğretici metin arasındaki farklar

Aşağıdaki metin parçalarından hangisi bir edebi metin örneğidir? Nedenini açıklayınız.

A) "Güneş, ufukta kızıl bir top gibi batıyordu. Ağaçların dalları, son ışıklarla altın gibi parlıyor, etrafa hüzünlü bir sessizlik çöküyordu."

B) "Fotosentez, bitkilerin güneş ışığını kullanarak karbondioksit ve suyu glikoza dönüştürdüğü biyokimyasal bir süreçtir. Bu süreç, oksijenin atmosfere salınmasıyla sonuçlanır."

💡 Bu soruyu çözmek için metinlerin temel amacına ve dilin kullanılış biçimine bakmamız gerekir.

• ➡️ A Seçeneği Analizi: Bu metin, doğal bir olayı (gün batımını) betimliyor. Ancak bunu yaparken "kızıl bir top gibi", "altın gibi parlıyor", "hüzünlü bir sessizlik" gibi sanatsal, mecazlı ve duygu yüklü bir dil kullanıyor. Okuyucuda estetik bir haz ve duygu uyandırmayı amaçlıyor.
• ➡️ B Seçeneği Analizi: Bu metin ise "fotosentez" adı verilen bir olguyu açıklıyor. Dil, açık, net, bilimsel ve nesnel. Amacı, okuyucuya bilgi aktarmak ve onu bu konuda aydınlatmaktır. Herhangi bir sanatsal kaygı taşımaz.

✅ Sonuç: A Seçeneği bir edebi metindir çünkü sanat yapma, duygu ve hayal gücüne hitap etme amacı taşır ve dili özneldir.