Soru:
Aşağıdaki beyit hangi nazım türüne örnektir? Nedenini açıklayınız.
"Bakî kalan bu kubbede bir hoş sadâ imiş
Benî âdemin en güzel süsü dil imiş"
Çözüm:
🧠 Bu soruyu çözmek için dizelerde verilen mesajın niteliğine odaklanmalıyız.
- ➡️ 1. Adım: Ana Fikir Tespiti: İlk dizede "kalıcı olanın güzel bir ses" olduğu, ikinci dizede ise "insanın en güzel süsünün dil (yani güzel konuşma) olduğu" belirtilmiştir. Bu, okuyucuya bir ahlak dersi, bir hayat dersi ve pratik bir öğüt niteliğindedir.
- ➡️ 2. Adım: Amaç Belirleme: Şairin burada temel amacı, güzel bir manzara betimlemek, bir kahramanlık hikâyesi anlatmak ya da içsel duygularını dökmek değildir. Temel amaç, öğretmek, yol göstermek ve düşündürmektir.
- ➡️ 3. Adım: Tür Kararı: Bir düşünceyi, bir öğüdü veya ahlaki bir ilkeyi aktarmayı amaçlayan, öğretici nitelikteki şiirler bu türe girer.
✅ Sonuç: Okuyucuya bir ders vermeyi, onu eğitmeyi ve düşündürmeyi amaçlayan bu tür, Didaktik Nazım türüdür.