Soru:
Aşağıdaki beyit hangi nazım türüne örnek olabilir? Nedenini açıklayınız.
"Nâbî yüzün sür yâ Rab ol mâbede ki
Cây-ı niyâz eylemiş o mâbedi ehl-i duâ"
Çözüm:
🤲 Bu beyitin türünü anlamak için içeriğine ve kullanılan dile odaklanmalıyız.
- ➡️ 1. Adım: İçerik Analizi - Şair (Nâbî), doğrudan Allah'a ("yâ Rab" diyerek) hitap etmektedir. "Yüzün sür" ifadesi, secde etmek, yalvarmak anlamına gelir. Beyitte, duacıların secde ettiği bir mabedden (ibadet yerinden) bahsedilmektedir.
- ➡️ 2. Adım: Amaç Tespiti - Şairin amacı, bir şeyi övmek, yermek veya hikâye etmek değil; doğrudan Tanrı'ya seslenmek ve O'na yalvarmaktır. Bu, bir çeşit dua niteliğindedir.
- ➡️ 3. Adım: Tür Tanımı - Dinî-tasavvufi Türk edebiyatında ve divan edebiyatında, Allah'a yalvarmak, dua etmek, günahların bağışlanmasını dilemek amacıyla yazılan şiirlere münacat denir.
- ➡️ 4. Adım: Eşleştirme - Verilen beyit, içeriği ve amacı itibarıyla münacat türünün tüm özelliklerini taşımaktadır.
✅ Sonuç olarak, bu beyit bir münacat örneğidir.
