Soru:
Felak suresinin ilk iki ayetinde geçen "Rabbil felak" ifadesinin anlamını ve burada "felak" kelimesiyle neyin kastedildiğini aşağıdaki seçeneklerden hangisi en doğru şekilde açıklar?
- A) "Sabahın Rabb'i" anlamına gelir ve sadece gündüzün aydınlığını ifade eder.
- B) "Yaratıkların Rabbi" anlamına gelir ve "felak" kelimesi "yaratmak" anlamındaki "fulk" kökünden gelir, tüm mahlukatı kapsar.
- C) "Karanlıkları yarıp çıkanın Rabbi" anlamına gelir ve "felak", sabah aydınlığının yanı sıra, her türlü sıkıntıdan kurtuluş ve yaratılış başlangıçlarını ifade eder.
- D) Sadece "şerlerin Rabbi" anlamına gelir ve kötülüklerden korunmayı ifade eder.
Çözüm:
💡 Bu soru, bir lafzın (kelimenin) anlam derinliğini kavramayı gerektirir. "Felak" kelimesinin köküne inerek doğru cevabı bulabiliriz.
- ➡️ 1. Adım: Kök Analizi: "Felak" kelimesi, Arapçada "yarmak, açmak, ortaya çıkarmak" anlamlarına gelen "f-l-k" (\( \فلق \)) kökünden türemiştir.
- ➡️ 2. Adım: Anlam Çeşitliliği: Bu kökten gelen "felak" kelimesi birkaç anlamda kullanılır:
- Sabah aydınlığı (karanlığı yararak ortaya çıktığı için)
- Bir şeyi yarıp ortaya çıkarmak (örneğin, tohumun filizlenmesi)
- Her türlü yaratılış ve zuhur etme
- ➡️ 3. Adım: Tefsirlerdeki Yorum: Müfessirler, bu ayette "Rabbil felak" ifadesiyle, sabahı yarıp çıkaran, tüm mahlukatı (yaratılmışları) yoktan var eden ve her türlü sıkıntıdan kurtuluş yaratan Allah'ın kastedildiğini belirtirler.
- ➡️ 4. Adım: Seçenekleri Değerlendirme:
- A seçeneği anlamı çok daraltmaktadır.
- B seçeneği doğruya yakındır ama "yaratıklar" vurgusu ön plandadır.
- D seçeneği anlamı yanlış yönlendirmektedir.
- C seçeneği, kelimenin hem somut (sabah) hem de soyut (kurtuluş, yaratılış) tüm anlamlarını kapsayan en kapsamlı ve doğru açıklamadır.
✅ Sonuç olarak, en isabetli ve kapsayıcı açıklama C seçeneğinde verilmiştir.
