Soru:
"O, sınavı kazanmak için gece gündüz demeden çalıştı." cümlesinde altı çizili ifade ile ilgili olarak;
- I. Mastar grubudur.
- II. Kalıplaşmış bir ifadedir.
- III. Sözcükler gerçek anlamıyla kullanılmıştır.
yargılarından hangileri doğrudur?
Çözüm:
💡 Altı çizili ifadeyi ("sınavı kazanmak") dil bilgisi ve anlam açısından inceleyelim.
- ➡️ I. İfade, "-mak" mastar eki almış "kazanmak" fiili ve onun nesnesi olan "sınavı" sözcüğünden oluşur. Bu, bir mastar (isim-fiil) grubudur. Bu yargı doğru.
- ➡️ II. Kalıplaşmış ifadeler (deyim, atasözü, birleşik fiil vb.) ya mecaz anlam taşır ya da belirli bir kalıp halinde kullanılır. "Sınavı kazanmak" ifadesi, sözcüklerin gerçek anlamlarıyla ve dilin genel kurallarına göre oluşturulmuştur. Kalıplaşmamıştır. Bu yargı yanlış.
- ➡️ III. "Kazanmak" fiili burada "başarmak, elde etmek" anlamında gerçek anlamıyla kullanılmıştır. Mecaz bir anlamı yoktur. Bu yargı doğru.
✅ Buna göre, I ve III. yargılar doğrudur.
