Soru:
Louis Pasteur'ün "kendiliğinden oluşum" (spontane jenerasyon) teorisini çürüten kuğu boyunlu flask deneyi, biyolojideki en önemli dönüm noktalarından biridir. Bu deney aşağıdaki kavramlardan hangisini DESTEKLEMEZ?
- A) Mikroorganizmalar cansız maddeden kendiliğinden oluşmaz.
- B) Tüm canlılar ancak kendilerinden önce var olan canlılardan gelir (biyogenez).
- C) Hücre, canlılığın temel birimidir.
- D) Mikroorganizmalar havada bulunur ve uygun koşullarda çoğalır.
Çözüm:
💡 Pasteur'ün deneyinin amacını ve neyi kanıtladığını hatırlamak önemlidir.
- ➡️ 1. Adım: Deneyin Amacı ve Yöntemi: Pasteur, et suyunu iki farklı cam balona koydu. Birinin boynunu düz, diğerini kuğu boynu gibi kıvırdı. Her ikisi de kaynatıldı. Düz boyunlu olanda kısa sürede mikroorganizma üredi, ancak kuğu boyunlu olanda hava girmesine rağmen mikroorganizma üremedi. Bunun nedeni, kuğu boynunun havadaki mikroorganizmaları tuzaklayarak et suyuna ulaşmasını engellemesiydi.
- ➡️ 2. Adım: Deneyin Sonuçları Ne Destekler?
- A Seçeneği: Doğrudan destekler. Mikroorganizmalar et suyundan (cansız maddeden) kendiliğinden oluşmadı.
- B Seçeneği: Destekler. Mikroorganizmalar ancak havadaki diğer mikroorganizmalardan (önceden var olan canlılardan) geldi.
- D Seçeneği: Destekler. Mikroorganizmaların havada bulunduğunu ve uygun bir ortam (düz boyunlu flask) bulduklarında çoğaldığını gösterdi.
- ➡️ 3. Adım: Hangi Kavramla Doğrudan İlgisi Yoktur? Pasteur'ün bu deneyi, hücre teorisini (C Seçeneği) doğrudan test etmemiş veya kanıtlamamıştır. Hücre teorisi, daha çok Schleiden, Schwann ve Virchow'un çalışmalarıyla şekillenmiştir. Pasteur'ün deneyi, yaşamın kökeni (biyogenez) ile ilgilidir.
✅ Sonuç: Pasteur'ün kuğu boyunlu flask deneyi, "Hücre, canlılığın temel birimidir" kavramını doğrudan desteklemez. Doğru cevap C seçeneğidir.
