9. sınıf biyolojinin dönüm noktaları Çözümlü Örnekleri

Gregor Mendel'in bezelyelerle yaptığı kalıtım deneyleri, kalıtım biliminin (genetiğin) temelini atmıştır. Bir bezelye bitkisinde, yuvarlak tohum şekli (R) buruşuk tohum şekline (r) baskındır. İki heterozigot (Rr) bezelye bitkisi çaprazlandığında, oluşacak yavruların fenotip oranı nedir?

💡 Bu soruyu çözmek için bir Punnett karesi oluşturmamız gerekiyor. Bu, Mendel'in kalıtım yasalarını anlamak için harika bir örnektir.

• ➡️ 1. Adım: Ebeveynlerin genotipleri belirlenir. Her iki ebeveyn de heterozigot, yani Rr genotipine sahiptir.
• ➡️ 2. Adım: Ebeveynlerin üretebileceği gametler bulunur. Her ebeveynden R ve r olmak üzere iki çeşit gamet gelir.
• ➡️ 3. Adım: Punnett karesi oluşturulur. Bir ebeveynden gelen gametler yatay, diğerinden gelenler dikey eksene yazılır ve kutular doldurulur.

Punnett Karesi:

• ➡️ 4. Adım: Fenotip oranı hesaplanır. RR ve Rr genotipli bireyler yuvarlak tohumlu, rr genotipli bireyler buruşuk tohumlu olur.

✅ Sonuç: Yuvarlak tohumlu bireylerin oranı 3/4, buruşuk tohumlu bireylerin oranı 1/4'tür. Fenotip oranı 3:1'dir.