Soru:
James Watson ve Francis Crick, 1953 yılında DNA'nın yapısını çözdüklerinde, kalıtımın kimyasal temelini anlamamızda bir devrim yaratmışlardır. DNA'nın çift sarmal yapısı, genetik bilginin nasıl saklandığını ve kopyalandığını açıklar. DNA'nın yapı taşları nelerdir? Bu yapı taşlarından birinin (nükleotid) kısımlarını ve bu kısımlar arasındaki bağları listeleyiniz.
Çözüm:
💡 DNA'nın temel yapı taşı nükleotid'lerdir. Her bir nükleotid üç kısımdan oluşur.
- ➡️ 1. Adım: Nükleotidin Bileşenlerini Sıralama:
- Beş Karbonlu Şeker: Deoksiriboz şekeri.
- Fosfat Grubu: Şekere bağlanan fosfor ve oksijenden oluşan grup.
- Azotlu Organik Baz: Dört çeşittir: Adenin (A), Guanin (G), Timin (T), Sitozin (C).
- ➡️ 2. Adım: Bağları Tanımlama: Bu kısımlar birbirine şu şekilde bağlanır:
- Fosfodiester Bağı: Bir nükleotitin şekeri ile komşu nükleotitin fosfat grubu arasında kurulan kovalent bağlardır. Bu bağlar, DNA'nın "şeker-fosfat omurgasını" oluşturur.
- Glikozit Bağı: Şeker molekülü ile azotlu organik baz arasında kurulan kovalent bağdır.
- Hidrojen Bağları: İki DNA zinciri birbirine, karşılıklı gelen bazlar arasında kurulan hidrojen bağları ile bağlanır. A ile T arasında 2, G ile C arasında 3 hidrojen bağı bulunur. Bu, sarmal yapıyı bir arada tutan zayıf bağlardır.
✅ Sonuç olarak, DNA'nın yapı taşı nükleotitlerdir ve bir nükleotit; bir şeker, bir fosfat grubu ve bir azotlu bazdan oluşur. Bu bileşenler glikozit ve fosfodiester bağları ile birleşirken, iki zincir hidrojen bağları ile bir arada durur.
