Soru:
20. yüzyılın başlarında güç kazanan Türkçülük (Turancılık) akımı, Ziya Gökalp'in teorileriyle sistemli bir hale gelmiştir. Gökalp, Türkçülüğü "üç temel ruhta" toplamıştır: Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi, "Muasırlaşmak" (Çağdaşlaşmak) hedefinin bir yansımasıdır?
- A) Türk dilinin sadeleştirilmesi ve Arapça-Farsça kelimelerden arındırılması
- B) Tüm Türklerin birleştiği büyük bir Turan devleti hayali kurulması
- C) Hukuk, eğitim ve ekonomi alanlarında Batı'nın bilimsel ve teknolojik yeniliklerinin benimsenmesi
- D) Milli edebiyat anlayışının geliştirilmesi ve halk kültürünün kaynak olarak kullanılması
Çözüm:
💡 Bu soruda Ziya Gökalp'in Türkçülük tanımındaki üç sacayağını ve her birinin ne anlama geldiğini bilmemiz gerekiyor.
- ➡️ Birinci Adım: Türkleşmek, milli kültüre, dile ve tarihe dönüşü ifade eder. A ve D seçenekleri dil ve edebiyatla ilgili olduğu için bu kapsama girer.
- ➡️ İkinci Adım: İslamlaşmak, Türk milletinin İslam dininden gelen değerlerini ve ahlakını koruması anlamına gelir. Bu seçeneklerde doğrudan bir karşılığı yoktur.
- ➡️ Üçüncü Adım: Muasırlaşmak ise, Batı'nın tekniğini ve bilimini alarak çağın gerisinde kalmamayı, modernleşmeyi hedefler. Bu, siyasi ve kültürel taklidi değil, bilimsel ve teknolojik ilerlemeyi kapsar.
- ➡️ Dördüncü Adım: B seçeneği "Turan" ideali, Türkleşmek ve siyasi hedeflerle ilgilidir. C seçeneği ise doğrudan "hukuk, eğitim, ekonomi" gibi alanlarda Batı'nın yeniliklerinin alınmasından bahsetmektedir, bu da "Muasırlaşmak" hedefinin ta kendisidir.
✅ Sonuç: "Muasırlaşmak", Batı'nın üstün olduğu teknik, bilim ve kurumları örnek alarak modern bir toplum olmayı ifade eder. Bu nedenle doğru cevap, bu tanıma uyan C seçeneğidir.
