Soru:
Osmanlı Devleti'nin son döneminde ortaya çıkan fikir akımları, devletin kurtuluş reçetesi olarak farklı toplumsal temellere dayanıyordu. Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi, bir fikir akımı ile onun temel dayanak noktası bakımından yanlış verilmiştir?
- A) Osmanlıcılık → Vatanseverlik ve Anayasal Vatandaşlık
- B) İslamcılık → Din Birliği (Ümmet)
- C) Türkçülük → Irk ve Milli Kültür Birliği
- D) Batıcılık → Ekonomik Bağımsızlık ve Kendine Yeterlilik
Çözüm:
💡 Bu soru, her akımın temel dayanağını ne kadar iyi anladığımızı test ediyor. Yanlış olan eşleştirmeyi bulmalıyız.
- ➡️ Birinci Adım: Osmanlıcılık, farklı etnik-dini grupları "Osmanlı" vatandaşlığı çatısı altında toplamayı hedefler. Bu, anayasal bir vatandaşlık ve vatanseverlik fikrine dayanır. A seçeneği doğru.
- ➡️ İkinci Adım: İslamcılık, dayanak olarak İslam dinini ve "ümmet" bilincini alır. B seçeneği doğru.
- ➡️ Üçüncü Adım: Türkçülük, temelini Türk ırkından olmaktan ve ortak milli kültürden alır. C seçeneği doğru.
- ➡️ Dördüncü Adım: Batıcılık akımının amacı, Osmanlı Devleti'nin yaşayabilmesi için Batı'nın yaşam tarzı, kurumları, teknolojisi ve yönetim anlayışını benimsemektir. "Ekonomik bağımsızlık ve kendine yeterlilik" daha çok korumacı bir milli iktisat politikasını, hatta Türkçülük akımının ekonomik hedefini çağrıştırır. Batıcılık ise dışa açılma ve Batılılaşma yönündedir. Bu nedenle D seçeneğindeki eşleştirme yanlıştır.
✅ Sonuç: Batıcılık akımının temel dayanağı "Batılı kurum ve değerleri benimsemek" iken, "Ekonomik Bağımsızlık" ile doğrudan bir bağlantısı yoktur. Bu nedenle yanlış eşleştirme D seçeneğinde verilmiştir.