Soru:
Bir coğrafya öğretmeni, sınıfında sel riskini artıran faktörleri anlatmaktadır. Aşağıdaki faktörlerden hangisi doğrudan bir bölgenin sel riskini artıran beşeri bir faktör değildir?
- A) Dere yataklarına ev ve iş yeri inşa edilmesi
- B) Ormanlık alanların tarım arazisine dönüştürülmesi
- C) Şehirleşme sonucu geçirimsiz yüzeylerin (asfalt, beton) artması
- D) Bölgenin yıllık ortalama \( 1200 \, mm \) yağış alması
Çözüm:
💡 Soru, sel riskini artıran beşeri (insan kaynaklı) faktörleri anlamamızı istiyor. Doğal faktörler değil.
- ➡️ A seçeneği: İnsanların dere yatağı gibi doğal taşkın alanlarına yapılaşması, sel riskini doğrudan artıran beşeri bir müdahaledir.
- ➡️ B seçeneği: Ormanların kesilmesi, toprağın su tutma kapasitesini azaltır ve yüzey akışını artırarak sel riskini yükseltir. Bu da beşeri bir faktördür.
- ➡️ C seçeneği: Geçirimsiz yüzeylerin artması, yağmur suyunun toprağa sızmasını engeller ve yüzeysel akışı hızlandırır. Bu da şehirleşmenin bir sonucudur (beşeri faktör).
- ➡️ D seçeneği: Bir bölgenin aldığı yağış miktarı, o bölgenin iklimsel bir özelliğidir. Bu, doğal bir faktördür ve insan kontrolünde değildir.
✅ Sonuç: Sel riskini artıran beşeri bir faktör olmayan seçenek D'dir.