Soru:
Marmara Bölgesi'nde ani ve şiddetli yağışlar sonucu meydana gelen bir sel felaketinde, aşağıdaki durumlardan hangisinin selin etkilerini şiddetlendirdiği söylenemez?
- A) Selin görüldüğü akarsuyun yatağının ıslah edilmiş olması
- B) Yerleşim alanlarının dere yatağına kadar genişlemesi
- C) Alt yapı sistemlerinin (kanalizasyon, yağmur suyu drenajı) yetersiz kalması
- D) Arazi eğiminin fazla olması ve yüzey akışının hızlı gerçekleşmesi
Çözüm:
💡 Bu soruda, selin etkilerini azaltan bir faktörü bulmamız isteniyor. Diğer seçenekler etkiyi artırır.
- ➡️ A seçeneği: Bir akarsu yatağının ıslah edilmesi (düzeltilmesi, betonlanması), genellikle suyun hızlıca uzaklaştırılması ve taşkın riskinin azaltılması için yapılır. Bu, selin etkilerini hafifletmeye yönelik bir mühendislik çalışmasıdır.
- ➡️ B seçeneği: Dere yatağına yapılaşma, suyun doğal yayılma alanını daraltır ve sel olduğunda doğrudan can ve mal kaybına yol açar. Etkiyi şiddetlendirir.
- ➡️ C seçeneği: Alt yapının yetersiz olması, yağmur suyunun tahliye edilememesi anlamına gelir ve suyun birikmesine neden olur. Etkiyi şiddetlendirir.
- ➡️ D seçeneği: Fazla eğim, yağmur suyunun hızla aşağı inmesine ve selleri daha yıkıcı hale getirmesine neden olur. Etkiyi şiddetlendirir.
✅ Sonuç: Selin etkilerini şiddetlendirmeyen, aksine azaltmaya çalışan durum A seçeneğidir.