Soru:
Akraba evliliklerinin, toplumda nadir görülen genetik hastalıkların sıklığını neden artırdığını, gen havuzu ve allel frekansı kavramlarını kullanarak açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu bir açıklama sorusudur. Akraba evliliğinin genetik çeşitlilik üzerindeki etkisini anlamak gerekir.
- ➡️ Birinci adım: Nadir genetik hastalıklar genellikle çekinik (resesif) allellerle taşınır. Taşıyıcı bireyler (Aa), bu nadir "a" allelini taşırlar ama hasta (aa) değildirler.
- ➡️ İkinci adım: Akraba bireyler, ortak atalardan geldikleri için allel havuzlarını paylaşırlar. Dolayısıyla, her ikisinde de aynı nadir çekinik "a" allelinin bulunma olasılığı, akraba olmayan bireylere göre çok daha yüksektir.
- ➡️ Üçüncü adım: Akraba olmayan iki bireyin evliliğinde, her ikisinin de aynı nadir "a" allelini taşıma ve hasta (aa) çocuk sahibi olma olasılığı düşüktür. Ancak akraba evliliklerinde bu olasılık belirgin şekilde artar.
- ➡️ Dördüncü adım: Sonuç olarak, toplumda nadir olan "aa" genotipine sahip (hasta) bireylerin sayısı, akraba evliliklerinin yaygın olduğu topluluklarda artış gösterir.
✅ Sonuç: Akraba evlilikleri, ortak atalardan gelen nadir çekinik allellerin bir araya gelme olasılığını artırarak, nadir genetik hastalıkların görülme sıklığını yükseltir.