Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek fiil (ek eylem) düşmüştür?
- A) Bu sorunun cevabı çok basit.
- B) Dün akşam hava oldukça serindi.
- C) Seninle aynı fikirdeyim.
- D) O, sınıfımızın en çalışkan öğrencisiydi.
Çözüm:
💡 Ek fiil, özellikle geniş zaman çekiminde (-dır, -dir, -dur, -dür, -tır, -tir, -tur, -tür) düşebilir. Bu durumda yüklem, ek fiilsiz de olsa isim soylu olarak cümleyi tamamlar.
- ➡️ A seçeneği: "Bu sorunun cevabı çok basit." Yüklem "basit" sözcüğüdür. Aslında "basittir" olması beklenirken "-tir" eki düşmüş ve yüklem eksiltili bir şekilde kurulmuştur.
- ➡️ B seçeneği: "serindi" sözcüğünde ek fiilin "-di"li geçmiş zaman eki açıkça bulunmaktadır. Düşme yoktur.
- ➡️ C seçeneği: "aynı fikirdeyim" sözcüğünde ek fiilin şahıs ekiyle (-im) çekilmiş hali bulunur. Düşme yoktur.
- ➡️ D seçeneği: "öğrencisiydi" sözcüğünde ek fiilin "-di"li geçmiş zaman eki açıkça bulunmaktadır. Düşme yoktur.
✅ Ek fiilin düştüğü tek cümle, geniş zaman anlamı taşıyan A seçeneğidir.