Soru:
"Sınav soruları titizlikle hazırlandı." cümlesindeki yüklemin çatı özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
- A) Etken - Geçişli
- B) Edilgen - Geçişli
- C) Edilgen - Geçişsiz
- D) Etken - Geçişsiz
Çözüm:
🚨 Bu cümledeki fiil "-l" eki aldığı için hemen edilgen şüphesiyle yaklaşmalıyız.
- ➡️ 1. Adım (Özne-Yüklem): Yüklem "hazırlandı". "Kim hazırladı?" diye sorduğumuzda cevap veremeyiz. Asıl işi yapan (hazırlayan) belli değildir. Özne (sınav soruları), işi yapan değil, yapılan işten etkilenen varlıktır. Bu yüzden fiil edilgen çatılıdır.
- ➡️ 2. Adım (Nesne-Yüklem): Edilgen fiillere nesne-yüklem ilişkisi sorulmaz, çünkü edilgen çatılı fiiller nesne almazlar. Zaten "Sınav soruları" özne görevindedir, nesne değildir. Bu nedenle fiil geçişsiz kabul edilir.
✅ Sonuç: Yüklem, edilgen ve geçişsiz olduğu için doğru cevap C seçeneğidir.
