Soru:
"\( f(x) = x^2 + 1 \) fonksiyonunu incelerken defterimi evde unuttuğumu fark ettim." cümlesinin yapısı nedir? Cevabınızı açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bir cümlenin yapısını belirlemek için yargı sayısına ve yan cümlecik olup olmadığına bakarız.
- ➡️ 1. Adım: Yüklemleri ve Yargıları Bul
Bu cümlenin temel yüklemi "fark ettim"dir. Ancak "unuttuğumu" sözcüğü de bir yargı bildirir. "unuttuğum" isim-fiil (-ma, -me) olduğu için bir yan cümlecik oluşturur. Aynı şekilde "incelerken" (-erek, -arak, -ken) zarf-fiili de bir yan cümleciktir.
- ➡️ 2. Adım: Cümle Türünü Belirle
İçinde birden fazla yargı bulunan ve bu yargılardan en az biri fiilimsi (-ma, -ış, -arak, -ince, -dıkça, -ken vb.) ile oluşmuş yan cümlecik şeklinde olan cümlelere birleşik cümle denir.
- ➡️ Bu cümlede "incelerken" ve "unuttuğumu" olmak üzere iki fiilimsi (yan cümlecik) vardır.
✅ Sonuç: Cümle, içinde fiilimsi ile kurulmuş yan cümlecik(ler) bulundurduğu için birleşik cümledir.
