Soru:
"Ağaçta birkaç kuş ötüyordu." cümlesindeki "ağaçta" kelimesinde hangi ses olayı gerçekleşmiştir? Açıklayınız.
Çözüm:
💡 Kelimenin kökünü ve ekini belirleyerek işe başlayalım.
- ➡️ Kelimenin kökü: "ağaç"
- ➡️ Aldığı ek: Bulunma durum eki olan "-ta"
- ➡️ Kuralı hatırlayalım: Türkçede sert ünsüzlerle (f, s, t, k, ç, ş, h, p) biten bir kelimeye, yine sert ünsüzle (c, d, g) başlayan bir ek geldiğinde, ekin başındaki ses sertleşir. Yani c -> ç, d -> t, g -> k olur.
- ➡️ Uygulama: "Ağaç" kelimesi ç (sert ünsüz) ile biter. "-da" eki (yumuşak ünsüz d ile başlar) geldiğinde, ekin başındaki d sesi sertleşerek t'ye dönüşür. Bu nedenle ek "-ta" olarak yazılır.
✅ Sonuç: "Ağaçta" kelimesinde Ünsüz Benzeşmesi (Sertleşmesi) gerçekleşmiştir. (ağaç + da -> ağaçta)
