Çözümlü Örnek 2
Soru:
"Sanat, toplum için bir aynadır." cümlesi ile "Ayna, camdan yapılmış ve arka yüzeyi sırlanmış, yansıtıcı bir yüzeydir." cümlesini karşılaştırarak sanatsal ve öğretici metinlerin dil ve üslup özelliklerini açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu iki cümle, aynı kelimeyi ("ayna") farklı amaçlarla kullanarak iki metin türünü örneklendiriyor.
- ➡️ Birinci Cümle Analizi: "Sanat, toplum için bir aynadır." Burada "ayna" kelimesi mecaz anlamda kullanılmıştır. Sanatın, toplumun gerçeklerini yansıtma işlevine dair soyut ve yoruma açık bir benzetme yapılmıştır. Dil, sanatsal (şiirsel) işlevde kullanılmıştır. Bu, bir sanatsal metin örneğidir.
- ➡️ İkinci Cümle Analizi: "Ayna, camdan yapılmış... yüzeydir." Burada "ayna" kelimesi gerçek (temel) anlamıyla, nesnel ve bilimsel bir şekilde tanımlanmıştır. Amaç bilgi vermek olduğu için dil, göndergesel işlevde kullanılmıştır. Bu, bir öğretici metin örneğidir.
✅ Sonuç: Sanatsal metinler çok anlamlılığa, mecazlara ve öznel yoruma açıktır. Öğretici metinler ise tek anlamlılığı, nesnelliği ve açıklığı hedefler.
