Soru:
Türkçenin tarihî dönemleri göz önüne alındığında, aşağıdaki eserlerden hangisi Eski Anadolu Türkçesi dönemine ait değildir? Nedenini açıklayınız.
- A) Garib-nâme (Âşık Paşa)
- B) Dede Korkut Kitabı
- C) Mantıku't-Tayr (Gülşehrî)
- D) Divan-ı Hikmet (Ahmet Yesevî)
- E) İskender-nâme (Ahmedî)
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için her bir eserin hangi tarihî dil döneminde ve coğrafyada yazıldığını bilmek gerekir.
- ➡️ İlk Adım - Eski Anadolu Türkçesi'nin Tanımı: Eski Anadolu Türkçesi, 13-15. yüzyıllar arasında Anadolu coğrafyasında verilmiş eserlerin dilidir.
- ➡️ İkinci Adım - Seçenekleri İnceleme:
- A) Garib-nâme: 14. yüzyılda Âşık Paşa tarafından Anadolu'da yazılmıştır. ✅ Eski Anadolu Türkçesi.
- B) Dede Korkut Kitabı: 15. yüzyılda yazıya geçirilmiş, Anadolu'da derlenmiştir. ✅ Eski Anadolu Türkçesi.
- C) Mantıku't-Tayr: 14. yüzyılda Gülşehrî tarafından Anadolu'da yazılmıştır. ✅ Eski Anadolu Türkçesi.
- D) Divan-ı Hikmet: 12. yüzyılda Ahmet Yesevî tarafından Orta Asya'da, Hakaniye Lehçesi ile yazılmıştır. ❌ Eski Anadolu Türkçesi değil, Karahanlı Türkçesi (Hakaniye Lehçesi) dönemine aittir.
- E) İskender-nâme: 14. yüzyılda Ahmedî tarafından Anadolu'da yazılmıştır. ✅ Eski Anadolu Türkçesi.
✅ Sonuç: Verilen eserlerden D) Divan-ı Hikmet, Anadolu'da değil Orta Asya'da ve daha erken bir dönemde yazıldığı için Eski Anadolu Türkçesi dönemine ait değildir.