Soru:
Türkçenin tarihî gelişiminde, "\( \text{n} \)" sesinin "\( \text{y} \)" sesine dönüştüğü görülür. Aşağıdaki kelime çiftlerinden hangisi bu ses değişimine örnek oluşturmaz?
- A) menâ - benâ → bana
- B) anı → onu
- C) kanı → hani
- D) sana → sana (değişim yok)
Çözüm:
💡 Bu soru, Türkçedeki belirli bir ses değişimi kuralını anlamamızı ve bu kurala uymayan istisnayı bulmamızı istiyor. Kural: Eski Türkçedeki "n" sesinin, bazı kelimelerde "y" sesine dönüşmesidir.
- ➡️ Adım 1 - Kuralı Uygula: Eski Türkçede "n" ile biten birinci heceden sonra, ikinci hecede "a/e" ünlüsü gelirse, aradaki "n" sesi "y" sesine dönüşür.
- ➡️ Adım 2 - Seçenekleri İncele:
A) menâ → benâ → ben-e → ben-y-e → bana (n → y değişimi var)
B) anı → an-a → an-y-a → ona (n → y değişimi var)
C) kanı → kan-a → kan-y-a → hani (n → y değişimi var)
D) sana → sana (Bu kelimede "n" sesi korunmuştur, "y" sesine dönüşmemiştir.)
- ➡️ Adım 3 - Sonuçlandır: A, B ve C seçeneklerinde "n → y" değişimi açıkça görülmektedir. D seçeneğinde ise böyle bir değişim olmamıştır.
✅ Bu ses değişimine örnek oluşturmayan, yani istisna olan kelime çifti D seçeneğidir.
