Soru:
Sanayi Devrimi, 18. yüzyılda İngiltere'de başlamıştır. Bu devrimin İngiltere'de ortaya çıkmasında, ülkenin doğal çevre özelliklerinin (coğrafi konum, yeraltı kaynakları, su kaynakları) nasıl bir rol oynadığını açıklayınız. Özellikle aşağıdaki noktalar üzerinde durun:
- Demir-çelik sanayisi için gerekli hammaddeler (\(Fe\), \(C\))
- Fabrikaları çalıştırmak için gerekli enerji kaynağı
- Hammaddelerin ve üretilen malların taşınması
Çözüm:
💡 Sanayi Devrimi, beşeri bir dönüşüm olmakla birlikte, arkasında güçlü doğal çevre faktörleri yatar. İngiltere'nin sahip olduğu bu doğal kaynaklar, devrimin fitilini ateşlemiştir.
- ➡️ 1. Adım: Hammaddeler (Demir ve Kömür) - İngiltere, sanayinin temel hammaddeleri olan demir cevheri ve kömür yataklarına sahipti. Üstelik bu yataklar birbirine yakın bölgelerde (örneğin Midlands) bulunuyordu. Bu da demir-çelik üretimini hem mümkün kıldı hem de ucuzlattı.
- ➡️ 2. Adım: Enerji Kaynağı - Buhar makinelerinin icadıyla birlikte, İngiltere'nin zengin kömür yatakları, fabrikalara, madenlere ve demiryollarına güç sağlayan temel enerji kaynağı oldu. Kömür olmadan Sanayi Devrimi bu hızla gerçekleşemezdi.
- ➡️ 3. Adım: Ulaşım ve Coğrafi Konum - İngiltere bir ada ülkesidir ve iç kesimlerinde ulaşımı kolaylaştıran nehirler ve kanallar bulunur. Bu su yolları, ağır hammaddelerin ve mamul malların taşınmasında hayati öneme sahipti. Ayrıca denizlere hakim konumu, hem hammadde ithalatı hem de sömürgelerine mamul mal ihracatı için ideal bir ortam sağladı.
✅ Sonuç: İngiltere, Sanayi Devrimi'ni başlatacak doğal kaynak zenginliğine (kömür ve demir) ve bu kaynakları verimli kullanacak coğrafi konuma ve ulaşım ağına sahipti. Bu durum, beşeri bir devrim olan sanayileşmenin, doğal çevre imkanlarıyla doğrudan ilişkili olduğunu gösterir.
