6. Sınıf Türkiye'nin Doğal ve Beşerî Çevre Özellikleri Nelerdir?

Örnek 27 / 32
Soru:

Bir harita üzerinde, dağlık bir bölgede yer alan iki köy arasında düz bir rota çizilmiş olsa bile, gerçekte inşa edilen karayolunun bu düz rotayı takip etmediği, vadi tabanlarını ve geçitleri takip ederek daha uzun bir güzergahta ilerlediği gözlemlenmiştir. Bu durumun nedeni nedir? Doğal ve beşeri çevre ilişkisi açısından yorumlayınız.

Çözüm:

💡 Bu soru, insanın doğal çevreye uyum sağlama şekline dair mükemmel bir örnektir.

  • ➡️ Birinci Adım - Doğal Engellerin Tespiti: Dağlık arazide düz bir rota, çok sarp yamaçlar, derin vadiler ve yüksek rakımlı tepelerden geçmeyi gerektirir. Bu durum, yol inşasını teknik olarak çok zor, aşırı maliyetli ve hatta imkansız hale getirir.
  • ➡️ İkinci Adım - Beşeri Müdahalenin (Mühendislik) Doğaya Uyumu: İnsanlar, bu doğal engelleri aşmak veya onlarla başa çıkmak için doğanın sunduğu "en az dirençli hatları" kullanır. Vadi tabanları daha düz ve eğim azdır. Dağ geçitleri, sıradağları aşmanın en düşük rakımlı noktalarıdır. İnsanlar, ulaşımı mümkün kılmak için yolu bu doğal koridorları takip edecek şekilde inşa eder.
  • ➡️ Üçüncü Adım - İlişkinin Yorumu: Bu, beşeri bir unsur olan ulaşım ağının, doğal bir unsur olan yer şekillerine (arazi) bağımlı olduğunu gösterir. İnsan, teknolojik imkanları olsa bile, çoğu zaman doğayı tamamen dönüştürmek yerine onunla uyum içinde çözümler üretir.

Sonuç: Yol güzergahının düz çizgiyi değil de doğal araziyi takip etmesi, beşeri çevrenin (altyapı) şekillenmesinde doğal çevrenin sınırlayıcı ve yönlendirici bir rol oynadığının açık bir göstergesidir.