Soru:
"أَظْلَمُ" ve "يَذْهَبُ" kelimelerini okuyunuz. Bu kelimelerdeki peltek harflerin çıkış yerlerini (mahreç) ve birbirinden farklarını açıklayınız.
Çözüm:
💡 Her peltek harfin çıkış yeri (mahreci) ince farklarla birbirinden ayrılır. Ayrıntılı bir şekilde inceleyelim:
- ➡️ يَذْهَبُ kelimesi: Buradaki peltek harf "ذ"'dir. Mahreci, dilin ucu ile üst ön iki dişin dipleridir. Ses, titreşimli (cehrî) ve incedir.
- ➡️ أَظْلَمُ kelimesi: Buradaki peltek harf "ظ"'dir. Mahreci, dilin ucu ile üst ön dişlerin uç kısmıdır. Çıkarken dilin yan kenarları üst azı dişlere temas eder ve ses daha kalın, isti'lalı (boğaz gererek çıkarılan) bir tona sahiptir.
- ➡️ Temel Fark: İki harf de "Z" sesi ailesindendir ancak "ذ" ince, "ظ" ise kalın bir sestir. "ظ" harfinde boğazda bir gerginlik ve dolgunluk hissedilir.
✅ Sonuç: "ذ" ince peltek Ze, "ظ" ise kalın peltek Zı'dır. Mahreçleri ve ses tonları farklıdır.
