Soru:
Hangisi peltek harflerin (ث, ذ, ظ) doğru okunuşunu ifade etmemektedir? Nedenini açıklayınız.
A) ث harfi, dilin diş aralarına hafifçe sıkıştırılmasıyla çıkan ince bir sestir.
B) ذ harfi, ث ile aynı yerden çıkar ama ses tellerinin titreşmesiyle okunur.
C) ظ harfi, ض harfinden daha kalın ve ağır bir sestir.
D) ث harfi, Türkçedeki "S" sesi ile aynı şekilde telaffuz edilir.
Çözüm:
💡 Seçenekleri teker teker peltek harflerin doğru okunuş kurallarına göre inceleyelim.
- ➡️ A Seçeneği: Doğrudur. ث harfinin mahreci ve ince ses özelliği doğru tanımlanmıştır.
- ➡️ B Seçeneği: Doğrudur. ذ ve ث harfleri aynı mahreçten çıkar; aralarındaki temel fark ذ'nin cehr (sesli) olmasıdır.
- ➡️ C Seçeneği: Yanlıştır. ظ harfi kalın bir harftir ancak Arap dilcilerine göre ض harfi (ضاد) daha kalın, daha ağır ve daha özellikli bir sestir. Dolayısıyla ظ, ض'den daha kalın değildir.
- ➡️ D Seçeneği: Doğrudur. Türkçede "ث" sesi olmadığı için genellikle "S" ile karıştırılır, ancak bu yanlış bir okumadır. Soru "etmemektedir" diye sorduğu için bu ifade doğru bir tespittir ve yanlış okumayı anlatmaktadır. Ancak sorunun mantığı gereği, "doğru olmayan ifade" arandığından, yanlış bilgi içeren C seçeneği cevaptır.
✅ Sonuç: Doğru cevap C'dir. Çünkü ظ harfi, ض harfinden daha kalın bir ses değildir; ikisi de kalındır ancak ض daha ağır basan bir sestir.
