Soru:
"حَاذِر" (sakınan) ve "حَاظِر" (engel olan) kelimeleri yazılışta bir harf farkıyla birbirine benzer. Bu iki kelimeyi doğru okuyabilmek için hangi peltek harflere dikkat etmeliyiz? İki ses arasındaki farkı nasıl ayırt ederiz?
Çözüm:
💡 Bu iki kelime, peltek harflerin ince ve kalın seslerini ayırt etmek için mükemmel bir örnektir. Karşılaştırmalı olarak inceleyelim:
- ➡️ حَاذِر Kelimesi: Ortadaki harf "ذ"'dir. 🎵 İnce bir "Z" sesidir. Telaffuzu "Hāzir" şeklindedir. Ses, dilin diş aralarına titreşimli bir şekilde temasıyla çıkar ve nispeten hafiftir.
- ➡️ حَاظِر Kelimesi: Ortadaki harf "ظ"'dir. 🎵 Kalın ve vurgulu bir "Z" sesidir. Telaffuzu "Hāz̧ir" şeklindedir. Ses çıkarılırken dil daha geniş bir alana yayılır ve boğazda bir dolgunluk (isti'la) hissedilir.
- ➡️ Ayırt Etme Yöntemi: "ذ" harfini söylerken ağzınızdan ince bir "vızıltı" sesi çıkar. "ظ" harfini söylerken ise sesiniz daha derinden, boğazınızda bir gerginlikle ve daha "dolu" bir şekilde gelir. "Zil" sesi ince, "Davul" sesi kalındır. Buradaki farkı düşünebilirsiniz.
✅ Sonuç: Birinci kelimede ince peltek ذ (Z), ikinci kelimede ise kalın peltek ظ (Zı) harfi vardır. Sesin kalınlığı/inceliği anlamı değiştirir.