Soru:
Bir nefronun temel kısımlarını ve bu kısımlarda gerçekleşen temel olayları yazınız.
Çözüm:
🧠 Nefron, böbreğin en küçük işlevsel birimidir. İdrar oluşum sürecindeki adımları nefronun kısımlarıyla eşleştirelim.
- ➡️ 1. Glomerulus (Yumak) ve Bowman Kapsülü: Bu bölgeye süzülme bölgesi denir. Glomerulus kılcal damarlarından Bowman kapsülüne kan plazmasının bir kısmı süzülür. Bu sıvıya birincil idrar denir.
- ➡️ 2. Proksimal Tübülüs: Bu bölgede geri emilim en yoğun şekilde gerçekleşir. Birincil idrardaki glikoz, amino asit, vitaminlerin tamamına yakını ve su ile minerallerin büyük kısmı kana geri emilir.
- ➡️ 3. Henle Kulpu: Bu bölge, böbreğin öz bölgesine (medulla) uzanır ve idrarın konsantre edilmesinde kritik rol oynar. Suyun ve iyonların (Na⁺, Cl⁻) geri emilimi devam eder.
- ➡️ 4. Distal Tübülüs ve Toplama Kanalı: Bu son bölgelerde geri emilim ve salgılama (aktif atım) olayları tamamlanır. Kanda fazla olan H⁺, K⁺ iyonları gibi maddeler idrara eklenir. Su geri emilimi, ADH (antidiüretik hormon) kontrolünde devam eder ve son idrar oluşur.
✅ Özetle, nefronda idrar oluşumu dört temel işlemle gerçekleşir: Süzülme → Geri Emilim → Salgılama → Konsantrasyon.