Soru:
Böbreklerin homeostazi (iç denge) üzerindeki düzenleyici rollerinden üç tanesini yazınız ve her birini kısaca açıklayınız.
Çözüm:
⚖️ Homeostazi, vücudun iç ortamının sabit tutulmasıdır. Böbrekler bu süreçte merkezi bir rol oynar.
- ➡️ 1. Su Dengesinin Sağlanması: Böbrekler, hipofiz bezinden salgılanan ADH (Antidiüretik Hormon) etkisiyle suyun geri emilimini artırır veya azaltır. Vücut susuz kaldığında su geri emilimi artar ve idrar konsantre olur. Su fazla olduğunda ise su geri emilimi azalır ve seyreltik idrar atılır.
- ➡️ 2. Kan pH'sının Düzenlenmesi: Böbrekler, kanın asit-baz dengesini korur. Kanda asitlik (H⁺ iyonu) arttığında, böbrek tübüllerinden H⁺ iyonlarının atılımını artırır ve aynı zamanda bikarbonat (HCO₃⁻) iyonlarının geri emilimini sağlar. Bu sayede kanın pH'ı \(7.35 - 7.45\) aralığında sabit tutulmaya çalışılır.
- ➡️ 3. Mineral (İyon) Dengesinin Sağlanması: Böbrekler, sodyum (Na⁺), potasyum (K⁺), kalsiyum (Ca²⁺) ve klorür (Cl⁻) gibi önemli iyonların kandaki seviyelerini düzenler. Örneğin, aldosteron hormonu etkisiyle sodyumun geri emilimi ve potasyumun atılımı kontrol edilir.
✅ Böbrekler, su dengesi, kan pH'ı ve mineral iyon konsantrasyonlarını düzenleyerek vücudun homeostazisini sağlayan hayati organlardır.
