Soru:
Bir sarmaşık bitkisi, temas ettiği bir duvara veya bir çubuğa doğru sarılarak büyür. Bu bitkinin verdiği tepkinin adı nedir? Bu tepkiyi başlatan uyaran nedir ve bitki bu tepkiyi nasıl gerçekleştirir?
Çözüm:
💡 Bu soru, bitkilerdeki dokunmaya bağlı yönelim hareketini ele almaktadır. Bitkiler, cansız nesnelerle teması algılayabilir ve buna tepki verebilir.
- ➡️ Tepkinin Adı: Bitkinin bir destek yapısına temas uyaranına verdiği ve ona sarılarak büyüdüğü bu tepkiye "tigmotropizma" (dokunmaya yönelim) denir.
- ➡️ Uyaran: Bu tepkiyi başlatan uyaran, "temas" veya "dokunma" (mekanik uyaran) dur.
- ➡️ Tepkinin Gerçekleşme Mekanizması: Bitkinin sürgün ucu veya sülüğü bir yüzeye dokunduğunda, temas eden taraftaki hücrelerin büyümesi yavaşlar, temas etmeyen taraftaki hücreler ise hızlı büyümeye devam eder. Bu dengesiz büyüme, bitkinin destek yapısının etrafına sarılmasına neden olur. Bu süreçte yine oksin hormonunun dağılımındaki değişiklikler rol oynar.
✅ Sonuç: Tepki tigmotropizma'dır, uyaran temastır ve mekanizma, temas eden ve etmeyen taraflar arasındaki dengesiz büyümedir.
