Çözümlü Örnek 8
Soru:
Bir ailede anne ve babanın ikisi de kulak memesinin ayrık olması (baskın özellik, E) fenotipine sahiptir. İlk çocukları yapışık kulak memesine (çekinik özellik, e) sahiptir. Buna göre;
- a) Anne ve babanın genotipleri nedir?
- b) Aynı ailenin ikinci çocuğunun yapışık kulak memeli olma olasılığı nedir?
Çözüm:
💡 Bu soru, ebeveyn genotiplerini çocukların genotipinden çıkarmaya yöneliktir. Yapışık kulak memesi (ee) çekinik bir özellik olduğu için, çocuğun her iki ebeveynden de birer e aleli almış olması gerekir.
- ➡️ İlk adım, ebeveyn genotiplerini bulmaktır:
- Çocuk (ee) genotipine sahiptir.
- Bu çocuk, bir e alelini anneden, diğer e alelini babadan almıştır.
- Ancak hem anne hem de baba ayrık kulak memeli (baskın fenotip, E_) olduğuna göre, her ikisi de en az bir tane baskın E aleline sahip olmalıdır.
- Bu iki bilgiyi birleştirirsek, her iki ebeveynin de bir E ve bir e aleli taşıdığı, yani heterozigot (Ee) olduğu sonucuna varırız.
- ➡️ İkinci adım, ikinci çocuğun olasılığını hesaplamak için Punnett karesi oluşturmaktır. Ebeveynler: Ee x Ee.
Yapışık kulak memesi (ee) fenotipine sahip olma olasılığı, Punnett karesinde 4 olasılıktan 1'idir.
✅ Sonuç: a) Anne ve babanın genotipleri Ee'dir. b) İkinci çocuğun yapışık kulak memeli olma olasılığı \( \frac{1}{4} \)** veya **%25'tir.
