Soru:
Oksijensiz solunum yapan bir bakteride aşağıdaki moleküllerden hangisinin sentezi sırasında oksijen tüketilmez?
- A) Protein
- B) Yağ asidi
- C) Nişasta
- D) Su
- E) Alkol
Çözüm:
💡 Soru, oksijensiz solunum (anaerobik solunum) yapan bir canlıda, hangi biyosentetik reaksiyonun oksijene ihtiyaç duymadığını anlamamızı istiyor. Oksijen tüketimi genellikle ETS ve yağ asidi uzatma gibi reaksiyonlarda gerçekleşir.
- ➡️ A) Protein: Amino asit sentezlerinin bazı basamaklarında oksijen kullanılabilir. Ayrıca enerji için oksijenli solunum gerekebilir.
- ➡️ B) Yağ asidi: Yağ asidi sentezinde, uzatma reaksiyonları için indirgenmiş koenzimlere (NADPH) ihtiyaç vardır. Bu koenzimlerin yenilenmesi veya sentez sürecinin kendisi oksijenli ortamı gerektirebilir, ancak mutlak değildir. Yine de karmaşık bir sentezdir.
- ➡️ C) Nişasta: Bir polisakkarit olan nişastanın sentezi (glikoz polimerizasyonu) dehidrasyon sentezi ile olur ve bu reaksiyonlar için doğrudan oksijen tüketimi gerekmez. Enerji, oksijensiz solunumdan (substrat düzeyinde fosforilasyon) sağlanabilir.
- ➡️ D) Su: Hücrede suyun sentezi, oksijenli solunumun ETS'sinde son elektron alıcısı olan oksijen ile hidrojenin birleşmesiyle olur (\( 2H^+ + 2e^- + \frac{1}{2}O_2 \to H_2O \)). Bu reaksiyon doğrudan oksijen tüketir.
- ➡️ E) Alkol: Alkol (etanol), maya hücrelerinde ve bazı bakterilerde gerçekleşen alkol fermantasyonunun bir son ürünüdür. Bu süreç tamamen oksijensiz gerçekleşir ve alkolün oluşumu sırasında oksijen tüketilmez.
✅ Oksijensiz solunum yapan bir bakteride, oksijen tüketilmeden sentezlenebilen molekül, oksijensiz bir metabolik yolun (fermantasyon) son ürünü olan alkoldür. Cevap: E
