Soru:
Hücre zarında bulunan sodyum-potasyum pompası, bir ATP harcayarak kaç adet iyonun taşınmasını sağlar ve bu iyonlar hangi yönlerde taşınır?
Çözüm:
💡 Sodyum-potasyum pompasının çalışma mekanizmasını hatırlayalım. Bu birincil aktif taşıma örneğidir ve enerji doğrudan ATP'den sağlanır.
- ➡️ 1. Adım: Pompa, hücre içine giren 3 sodyum (Na⁺) iyonuna bağlanır.
- ➡️ 2. Adım: ATP'nin hidrolizi ile pompa fosforile olur (enerji kazanır) ve şekil değiştirir.
- ➡️ 3. Adım: Şekil değişikliği, 3 Na⁺ iyonunun hücre dışına atılmasını sağlar.
- ➡️ 4. Adım: Bu sefer pompanın dış yüzeyi, hücre dışındaki 2 potasyum (K⁺) iyonuna bağlanır.
- ➡️ 5. Adım: Bağlanma, pompadan fosfat grubunun ayrılmasını sağlar ve pompa eski haline döner.
- ➡️ 6. Adım: Bu şekil değişikliği, 2 K⁺ iyonunun hücre içine alınmasıyla sonuçlanır.
✅ Sonuç: Bir ATP harcanarak toplam 5 iyon taşınır. 3 Na⁺ iyonu hücre dışına, 2 K⁺ iyonu ise hücre içine taşınır. Bu, zar boyunca bir elektrokimyasal gradyan oluşturur.